۲ روش بسیار ساده برای تهیه کمپوست در خانه

در گذشته زباله ها در یک دوره زمانی خاصی تجزیه می شدند اما امروزه به علت افزایش میزان زباله این کار امکان پذیر نیست. دور ریزی زباله ها باعث آلودگی محیط زیست می شود و بازیافت زباله های شهری می تواند راهکار مناسبی برای جلوگیری از این آلودگی باشد. تهیه کمپوست یا پوسال از زباله ها یکی از روش های بازیافت زباله می باشد که حدوداً ۶ هفته به طول می کشد و به جای کود حیوانی می توان از آن استفاده کرد. از کود آلی در باغبانی و کشاورزی به عنوان تقویت‌کننده خاک استفاده می‌شود.

با معرفی پوسال ‌و انواع آن مطلب مان را شروع کرده و در آخر یک روش ساده تهیه‌کمپوست خانگی را برای شما توضیح می دهیم تا یک فرصت مغتنمی برای بازیافت زباله ها در خانه داشته باشید. امیدواریم این اطلاعات مفید باشد و تا پایان مطلب همراه ما باشید.

کمپوست چیست؟  

کُمپوست یا پوسال (به انگلیسی: Compost) ماده ای آلی به دست آمده از پسماندها است که می تواند برای رشد گیاهان به خاک اضافه شود.

پسماندهای غذایی و زباله های حیاط در حال حاضر بیش از ۲۸ درصد از چیزی که ما دور می ریزیم را تشکیل می دهند و باید به جای دورریزی، آنها را بازیافت کرد. تهیه پوسال باعث می شود این مواد در محل دفن زباله ها ریخته نشوند چون علاوه بر اینکه فضای آنجا را اشغال می کنند باعث انتشار گاز متان نیز می شوند که یک گاز گلخانه ای قوی است. کارشناسان شهری معتقدند ۷۰ درصد زباله‌های شهر تهران زباله تَر هستند و در نتیجه می‌توان آنها را به کود آلی تبدیل کرد و کمترین مزیت این کار جلوگیرى از تولید هزاران متر مکعب شیرابه (مایعی که از زباله های تَر بیرون می ریزد) و میلیون‌ها تن گاز متان و مقابله با آلوده شدن بخش عظیمى از محیط زیست است.

انواع کمپوست

 ۴ نوع کمپوست کدامند؟

۱- کمپوست سبز (Green waste compost)

اصولاً برای تقویت و حاصلخیزی خاک در آن گیاه شبدر کاشته شده و هنگام گل دهی گیاه، خاک را زیر و رو می کنند که باعث تولید ازت و مواد پوسیده در آن می شود. شبدر ازت را جذب کرده و در خود ذخیره می کند و با این کار باعث تقویت خاک شده و رشد گیاهانی مثل برنج، جو و گندم که بعداً در این زمین کاشته می شود را افزایش می دهد.

۲- کمپوست‌حاصل از زباله های تَر شهری (Municipal solid waste compost)

زباله های تر یا بقایای مواد غذایی و سبزیجات طی فرآیندهایی به کود آلی تبدیل می شوند که می‌توانند تا ۷۰ درصد جلوی مصرف کودهای شیمیایی را بگیرند. روزانه بیش از ۰٫۵ کیلوگرم زباله توسط هر نفر تولید می‌شود که بیش از یک‌سوم آن را می توان به کود آلی تبدیل کرد. کودهای آلیِ بقایای کشتارگاه ها و کارخانه های تولید کنسرو ماهی، ازت زیادی داشته و معمولاً برای بهبود ترکیب خاک استفاده می شوند. پوسال های تولید شده از زباله های شهری و لجن فاضلاب به سرعت در خاک می پوسند و این لجن ها پس از تخمیر غیر هوازی و حرارت دادن (برای کشتن عوامل بیماریزای آن) در کشاورزی ارگانیک مورد استفاده قرار می گیرند. بهتر است بدانید اثر فیزیکی کمپوست ‌به مقدار ماده آلی موجود در آن و اثر شیمیایی آن به ترکیب شیمیایی آن بستگی دارد.

۳- ورمی کمپوست (Vermicompost)

نوعی کود آلی تهیه شده از فعالیت کرم خاکی بوده و انواع ویتامین ها، هورمون های رشد و عناصر غذایی مورد نیاز را در خود جای داده و برای رشد و نمو گیاه بسیار مفید می باشد. این کود بوی خوبی داشته و هیچ گونه آلودگی میکروبی ندارد.

موارد استفاده:

• در برخی کشورها جزو گرانترین غذاهای فروشگاهی بوده و به عنوان غذا مصرف می شود.
• به عنوان غذای دام، طیور و آبزیان مصرف شده و باعث افزایش کیفیت محصولات تولیدی می شود.
• یکی از مواد تشکیل دهنده محصولات آرایشی و بهداشتی (مثل صابون، شامپو، کرم و…) محسوب می شود.
• یکی از مواد اولیه داروهای مکمل غذایی، آرامش بخش ها و همچنین داروهای ضد سرطان می باشد.

۴- کمپوست قارچ (Mushroom Compost)

از خاکی که بعد از کشت قارچ باقی می ماند، کود آلی قارچ تهیه می شود. این کود از کلش (دور ریزهای ساقه گندم، برنج و…)، کود حیوانی، ملاس یا مواد غذایی کنستانتره، اوره و مواد معدنی همانند گچ هیدراته تشکیل شده است. نباید به این کود، آمونیاک اضافه شود و حتماً باید بوی علف تازه بدهد، رطوبت آن به اندازه کافی و دمای محیط آن مناسب باشد زیرا گرمای زیاد می تواند قارچ های داخل کود آلی را از بین ببرد. توجه کنید که بعد از خرید، این کود نباید انبار شود و بلافاصله باید مورد استفاده قرار بگیرد.

مزایای پوسال

مزایای کمپوست

• خاک را غنی کرده و به حفظ رطوبت و جلوگیری از بیماری ها و آفات گیاهی کمک می کند.
• نیاز به کودهای شیمیایی را کاهش می دهد.
• پوسال؛ باکتری ها و قارچ های مفیدِ تجزیه کنندهِ خاک را تولید می کند و به دنبال آن باعث ایجاد ماده ای بنام هوموس (گیاهخاک، ماده ای غنی از مواد مغذی) در خاک می شود.
• انتشار متان و کربن از محل های دفن زباله را کاهش می دهد.
• رطوبت بیشتری برای گیاهان فراهم می کند.
• از فرسایش خاک جلوگیری می کند.

۳ ماده اصلی برای تولید پوسال خانگی

همه زباله‌ها را نمی توان در خانه به کود آلی تبدیل کرد و باید به نوع مواد اولیه‌ای که برای این کار استفاده می شود دقت کرد.

تهیه پوسال در خانه

کمپوست خانگی به ۳ ماده اصلی نیاز دارد:

۱– مواد قهوه ای (Browns) یا مواد با کربن بالا

• شاخه های خشک
• کاغذ
• سوزن های کاج
• خاک اره
• پوشال
• ساقه های گیاهی
• برگ های خشک

۲- مواد سبز (Greens) یا مواد با نیتروژن بالا

• تفاله های قهوه
• پوسته های تخم مرغ
• پسماندهای میوه
• تکه های چمن
• برگ های تازه
• جلبک های دریایی
• ضایعات آشپزخانه
• علف های هرز تازه
• کود پوسیده
• دورریز سبزیجات

۳- آب (Water)

جهت تولید کود آلی داشتن مقدار مناسبی از مواد سبز و قهوه ای و از همه مهمتر آب برای تأمین رطوبت مورد نیاز بسیار مهم است. در تهیه ‌کمپوست باید اندازه مواد قهوه ای و سبز یکسان باشد و همچنین باید جای لایه های مواد آلی ذرات با اندازه های مختلف را عوض و سرانجام ترکیب کنید.

۲ روش بسیار ساده برای تهیه کمپوست خانگی

روش ۱: تهیه پوسال در حیاط یا محوطه بیرونی (کمپوست سرد)

مواد لازم:

• جعبه یا صندوق
• شن کش
• شلنگ آبیاری افشانه ای
• مواد اصلی (مواد قهوه ای، مواد سبز و آب)

یک محل خشک و سایه دار در نزدیکی یک منبع آب برای تهیه‌کمپوست خود انتخاب کنید. جعبه یا صندوقی را در آنجا بگذارید یا چاله ای را در آنجا بکنید، مواد قهوه ای را داخل آن بریزید، حتماً قطعات بزرگتر را جدا یا خرد کنید و مواد خشک را هنگام اضافه کردن خیس کنید. پس از این کار، تکه های چمن و پسماندهای سبز را مخلوط کرده و زباله های میوه و سبزی را ۲۵ سانتی متر زیر مواد قبلی دفن کنید تا بپوسند. اگر هم تمایل داشتید قسمت بالای کمپوست‌را با یک پارچه کرباسی یا برزنت بپوشانید تا رطوبت خود را از دست ندهد.

مرتب با یک شلنگ افشانه ای به پوسال تولید شده آب بپاشید و همیشه آن را در یک حالت اسفنج خیس نگه دارید. توجه داشته باشید که زیاده از حد آب نپاشید. همچنین دمای مواد آلی تولید شده خود را مرتب کنترل کنید، بهترین دما وقتی است که با فرو بردن دست خودتان داخل این مواد احساس گرما بکنید.

دائماً با یک شن کِش مواد را به هم بزنید تا اکسیژن به همه قسمت ها برسد و مانع از بو گرفتن آن شود. هنگامی که مواد پایینی به رنگ تیره درآمدند، مواد ‌شما آماده استفاده است و زمان اضافه کردن آن به گلدان یا باغچه خانه تان فرا رسیده است. توجه کنید که معمولاً این کار بین دو ماه تا دو سال طول می کشد. در ابتدای هر فصلِ کاشت، بین ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر پوسال را به بستر کاشت خود اضافه کنید، البته می توانید این ماده را چند روز در آب بخیسانید و بعد از رد کردن از صافی، آب آن را به باغچه اضافه کنید.

روش ۲: تهیه پوسال در داخل خانه (کمپوست گرم) 

اگر فضای کافی برای تهیه پوسال در فضای باز ندارید، می توانید مواد را در محیط منزل با استفاده از نوع خاصی از سطل تهیه کنید. این سطل را می توانید از فروشگاه لوازم باغبانی بخرید یا حتی یک قابلمه قدیمی را در داخل آشپزخانه گذاشته و مواد را داخل آن بریزید. به یاد داشته باشید که مراقب سطل و آنچه که داخل آن می ریزید باشید، یک سطل پر از مواد آلی که به درستی مدیریت شده باشد، آفات یا جوندگان را به خود جذب نمی کند و بوی بد نخواهد داد. کود آلی شما طی دو تا پنج هفته آماده است.

نحوه استفاده از پوسال در باغچه

۸ نکته ضروری برای جمع بندی موضوع

۱- بهتر است بدانید مخلوط کردن منظم یا جابجایی مواد آلی و افزدون مقدار مناسب آب به حفظ کمپوست کمک می کند.

۲- از ریختن زباله های جارو برقی، مدفوع حیوانات، پلاستیک و فلزات، برگ ها و گیاهان آفت زده و بیمار، مواد گوشتی و لبنی، روغن و چربی، خاکستر زغال یا زغال چوب، شاخه های حاصل از هرس درختان، کاغذ پرینت شده و هر ماده ای آلوده به سموم در داخل ظرف‌ جداً خودداری کنید.

۳- با تولید‌ پوسال حجم زباله‌های تولیدی‌ کاهش یافته و خودکفایی در تولید کود حاصل می شود.

۴- در تولید کمپوست‌خانگی از مواد سبز (مواد دارای نیتروژن) و مواد قهوه‌ای (مواد دارای کربن) استفاده می شود.

۵- از دو روش دفن در زمین یا ریختن مواد داخل جعبه برای تولید کمپوست‌خانگی استفاده می شود.

۶- مواد سبز و قهوه ای باید یک لایه در میان، در چاله یا داخل جعبه ریخته شوند.

۷- برای جلوگیری از بد بو شدن مواد داخل چاله، هفته‌ای یک بار مواد را هم بزنید.

۸- برای سریع شدن روند کار می توانید از کرم‌های زباله‌خوار استفاده کنید.