خلاصه کتاب کوچکی که همچنان بازار را شکست می دهد

فرمول جادویی پول‌سازی فوری در بازار بورس را کشف کنید

همه ما دوست داریم برای روزهای مبادا اندوخته‌ای فراهم کنیم، و سرمایه‌گذاری در بازار سهام یکی از شیوه‌های مطمئن برای فراهم آوردن چنین اندوخته‌ای است. اما چند نفر از ما به توانایی‌های مالی‌ خود برای مدیریت سرمایه‌گذاری‌هایمان به اندازه کافی اطمینان داریم؟ اغلب ما مایلیم که پولمان را به متخصصان بسپاریم تا کارها را برایمان انجام دهند؛ ولی این کار اشتباه است، زیرا این افراد بابت تخصصشان پول زیادی دریافت می‌کنند و غالباً هم کار را درست انجام نمی‌دهند. نه، این شیوه درست نیست. بهترین شیوه برای آنکه از بازار سهام نهایت استفاده را ببرید، این است که مدیریت سرمایه‌گذاری‌هایتان را شخصاً به عهده بگیرید. ولی چگونه می‌توانید این کار را انجام دهید؟ در ادامه خواهید آموخت که در هنگام قضاوت در مورد سودآوری سهام، لازم است چه عواملی را مدنظر قرار دهید. اگر از این توصیه‌ها پیروی کنید، می‌توانید در بازار موفقیتی قابل‌توجه کسب کنید و بازده‌ای بسیار بیش از بازده متعارف به دست آورید. در بخش‌های ذیل این مطالب را خواهید آموخت:

• فرمول جادویی برای کسب سود؛
• آقای بازار کیست و چطور می‌توانید او را شکست دهید؛ و
• چطور می‌توانید مأمور مالیات را فریب دهید.

یافتن متخصص مالی خوب که بتواند بازگشت پول خوبی برایتان تضمین کند، بسیار دشوار است

شاید در کودکی معتقد بودید که پول به‌شکل جادویی مانند علف روی زمین سبز می‌شود ولی پس از آنکه دریافتید که داستان‌های پریان حقیقت ندارند، این باور هم از میان رفت. اما وقتی بزرگ می‌شوید و می‌فهمید که می‌توانید در بازار سهام سرمایه‌گذاری کنید، دیگر ایده افزایش ثروت با استفاده از جادو چندان هم احمقانه به نظر نمی‌رسد. اغلب ما از بازار سهام درکی ابتدایی داریم، اما از آنجایی که از نحوه کار آن اطلاع چندانی نداریم، از کمک متخصصان مالی استفاده می‌کنیم. ولی متأسفانه اکثریت این متخصصان ارزش پولی که دریافت می‌کنند را ندارند. کارگزار بورس یکی از متخصصانی است که انتظار داریم سود زیادی برای‌ ما به دست آورد. بسیاری از ما از خدمات این افراد استفاده می‌کنیم، ولی کارگزاران بورس بهترین افرادی نیستند که می‌توانیم پولمان را به آنها بسپاریم. کارگزاران بورس با فروش محصولات سرمایه‌گذاری به شما پول به دست می‌آورند و توجهی به میزان سودآور بودن این محصولات ندارند. آنها هیچ انگیزه‌ای ندارند تا بهترین محصولات موجود را به شما بفروشند و صرفاً باید هر محصولی را که می‌توانند، به شما بفروشند. همچنین، مردم برای مدیریت سرمایه‌گذاری‌هایشان به صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک تکیه می‌کنند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، که سرمایه بسیاری از افراد در آنها جمع می‌شود، غالباً هزینه مدیریت بسیار بالایی دارند. بنابراین، اگرچه که بازگشت مناسبی به دست می‌دهند، معمولاً پس از کسر هزینه‌ها، بازگشتی که به دست می‌آورید کمتر از بازگشت متعارف است. اما گونه‌ای خاص از سرمایه‌گذاران مالی می‌توانند سرمایه‌گذاری‌های شمارا به‌خوبی مدیریت کند.

صندوق سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص مانند اس اند پی ۵۰۰ نوعی صندوق سرمایه‌گذاری مشترک‌اند که هدف آنها به جای شکست دادن شرکت‌هایی که بهترین عملکرد را در بازار دارند، انطباق با این شرکت‌هاست. ممکن است تصور کنید که این صندوق‌ها نتایج مناسبی به دست نمی‌دهند، ولی از آنجایی که دستمزدهای پایین‌تری دارند و ضمناً، از آنجایی که بازار در هرحال به طور متوسط عملکرد خوبی دارد، این نوع صندوق‌ها می‌توانند سودهای بسیار مناسبی تولید کنند. بنابراین اگر می‌خواهید فرد دیگری پولتان را مدیریت کند، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص را برای این کار انتخاب کنید. اما راهی بهتر از این هم وجود دارد! اگر مایلید که سودتان را به حداکثر برسانید، هیچ راهی ندارید مگر آنکه شخصاً شیوه کار را بیاموزید و بخش‌های ذیل نحوه این کار را به شما نشان خواهند داد.

ارزش بازار سهام اغلب شرکت‌ها بدون هیچ دلیل منطقی در مدتی کوتاه دچار نوسانات شدید می‌شود

اگر بخواهید نموداری ترسیم کنید که قیمت سهام گوگل یا دیسنی را در پنج سال گذشته نشان دهد، این نمودار به چه چیز شباهت خواهد داشت؟ احتمالاً تصور می‌کنید که این نمودار خطی نسبتاً صاف و رو به بالاست که افزایشی ثابت در قیمت را نشان می‌دهد. ولی این تصور اشتباه است. باآنکه روند عمومی قیمت‌ها رو به افزایش است، این خط دندانه‌دار خواهد بود، و قطع‌نظر از میزان موفقیت هر شرکت نوساناتی را نشان می‌دهد که بر همه سهام تأثیر می‌گذارد. برای مثال، در ۱۳ نوامبر ۲۰۱۴، قیمت سهام گوگل نزد نزدک ۲۵/۵۵۸ دلار بود، و قیمت آن در ۵۲ هفته گذشته در محدوده ۶۷/۵۱۰ دلار و ۰۴/۶۱۵ دلار متغیر بود. در همین روز، قیمت سهام دیسنی ۹۰/۸۹ دلار بود و در ۵۲ هفته گذشته در محدوده ۸۰/۶۸ دلار و ۰۰/۹۲ دلار متغیر بود. ولی چرا قیمت سهام شرکت‌ها تا این حد نوسان دارد؟ ارزش واقعی شرکت در قیمت سهام آن منعکس نمی‌شود؛ گاهی قیمت سهام شرکت کمتر از ارزش واقعی آن و گاهی بیشتر از ارزش واقعی آن است. برای درک این مسئله می‌توانید بازار سهام را فردی با احساسات ناپایدار تصور کنید. اسطوره سرمایه‌گذاری، بنجامین گراهام، این قیاس را بیش از این بسط می‌دهد و بازار سهام را به فردی دیوانه بنام آقای بازار تشبیه می‌کند. آقای بازار حقیقتاً مایل است که در شرکتش به شما سهام بفروشد، ولی دمدمی‌مزاج است. او برخی روزها بسیار خوش‌بین است و مشتاق است که سهامش را به قیمتی بالا بفروشد، و در برخی روزها افسرده است و اعتقاد دارد که شرکتش ارزش چندانی ندارد و به همین دلیل سهامش را باقیمتی پایین‌تر عرضه می‌کند. شما می‌توانید با خرید سهام زمانی که او بدخلق است و سهامش را به قیمتی پایین عرضه می‌کند، از خلق‌وخوی او بهره‌برداری کنید. سپس هنگامی‌که حالش بهتر می‌شود، می‌توانید سهامش را باقیمتی بالاتر دوباره به خودش بفروشید. در بخش‌های ذیل ترفندهای بیشتری را برای سود بردن از آقای بازار خواهید آموخت.

در هنگام تشکیل سبد سرمایه‌گذاری، به «بازده عواید» و «بازگشت سرمایه» توجه داشته باشید

اگر می‌خواهید در مقابل آقای بازار شانس موفقیت داشته باشید، باید اطمینان حاصل کنید که سهام را زمانی خریداری می‌کنید که قیمت آنها پایین‌تر از ارزش واقعی شرکت است و زمانی می‌فروشید که قیمت سهام بالاتر از این ارزش است. برای فهمیدن بالا یا پایین بودن قیمت سهام، لازم است که دو عدد را مدنظر قرار دهید. اول، لازم است که بازده عواید، یعنی خود شرکت، را بررسی کنید. با این کار وضعیت عواید شرکت در مقایسه باقیمت سهام آن را متوجه می‌شوید. بازده عواید با یافتن نسبت عواید قبل از بهره و مالیات (EBIT) به ارزش شرکت (EV) محاسبه می‌شود. ارزش شرکت برابر است باارزش بازار به اضافه بدهی خالص سودآور. محاسبه نسبت EBIT به EV بر نسبت قیمت به عواید (P/E) که غالباً به کار گرفته می‌شود، مزیت دارد، زیرا تحت تأثیر نرخ بدهی و مالیات قرار نمی‌گیرد. فرض کنید که ساختمانی اداری به قیمت یک‌میلیون دلار خریداری شده است که ۸۰۰,۰۰۰ دلار آن وام و ۲۰۰,۰۰۰ دلار آن به‌صورت سرمایه بوده است. اگر EBIT ساختمان ۱۰۰,۰۰۰ دلار باشد، آنگاه بازده عواید آن (EBIT/EV) برابر با ده درصد (۱۰۰,۰۰۰ دلار بخش‌بر ۱,۰۰۰,۰۰۰ دلار خواهد بود). اگر نرخ بهره ۸۰۰,۰۰۰ دلار وام ۶ درصد باشد، بازده عواید برای قیمت خرید سرمایه (۲۰۰,۰۰۰ دلار) ۲۶ درصد خواهد بود. یعنی، ۱۰۰,۰۰۰ دلار منهای ۴۸,۰۰۰ دلار هزینه بهره = ۵۲,۰۰۰ دلار درآمد قبل از مالیات. (۵۲,۰۰۰ دلار بخش‌بر ۲۰۰,۰۰۰ دلار برابر است با ۲۶ درصد). این بازده عواید برحسب میزان بدهی تغییر خواهد کرد، ولی قیمت خرید ۱,۰۰۰,۰۰۰ دلار، و EBIT آنکه ۱۰۰,۰۰۰ دلار است، ثابت می‌ماند.

اما تنها بازده بالای عواید کافی نیست. برای آنکه دریابیم که آیا شرکتی سودآور است یا خیر، لازم است که محاسبه دیگری انجام دهیم، یعنی باید بازگشت سرمایه (ROC) این شرکت را بررسی کنیم. متغیرهای بسیاری، مانند ارزش برندهای شرکت، استراتژی و غیره، بر سلامت شرکت تأثیر می‌گذارند، اما بازگشت سرمایه ساده‌ترین متغیری است که می‌توان برآورد کرد. بازگشت سرمایه از تقسیم سود پس از مالیات بر ارزش دفتری مبلغ سرمایه‌گذاری شده (کل میزان پول سرمایه‌گذاری شده توسط سهام‌داران، دارندگان سهام قرضه و غیره شرکت) به دست می‌آید. بازگشت سرمایه نشان می‌دهد که شرکت در تبدیل سرمایه به سود تا چه حد موفق است. برای مثال، اگر ۳۰۰,۰۰۰ دلار را صرف راه‌اندازی رستورانی کرده باشید و سودتان در سال اول ۱۰۰,۰۰۰ دلار باشد، ROC شما برای آن سال ۳۳/۳۳ درصد خواهد بود، که خوب است. هر میزانی بالاتر از ۲۵ درصد نشان می‌دهد که شرکت عملکرد خوبی دارد. بنابراین اگر سهام شرکت‌هایی را که بازده سرمایه بالایی دارند، باقیمتی پایین خریداری کنید، عملاً سهام شرکت‌هایی را خریداری می‌کنید که آقای بازار در حال حاضر ارزش واقعی آنها را دست پایین گرفته است.

فرمول جادویی بازده عواید و بازگشت سرمایه را ترکیب می‌کند.

بخش قبلی به شما نشان داد که هنگام خرید سهام لازم است که بازده عواید و ROC را بررسی کنید. اما این ارقام به چه‌کار می‌آیند و چگونه باید آنها را به کار بگیرید؟ این ارقام برای ایجاد فرمول جادویی استفاده می‌شوند. فرمول جادویی بازده عواید و بازگشت سرمایه را به‌صورت یک معیار واحد با یکدیگر ترکیب می‌کند. این فرمول با فهرست ۳,۵۰۰ عدد از بزرگ‌ترین شرکت‌های موجود برای معامله دریکی از بازارهای عمده سهام آمریکا، مانند بازار بورس نیویورک (NYSE) یا نزدک آغاز می‌شود و این شرکت‌ها را برمبنای ROC آنها برحسب مقیاسی بین یکتا ۳,۵۰۰ رتبه‌بندی می‌کند. شرکتی که بالاترین بازگشت سرمایه را دارد، در رتبه اول جای می‌گیرد. سپس همین شرکت‌ها برحسب بازده عوایدشان رتبه‌بندی می‌شوند و شرکتی که بالاترین بازده عواید را داشته باشد در رتبه اول جای می‌گیرد. سرانجام، هر دو رتبه‌بندی‌ با یکدیگر ترکیب می‌شوند. بدین ترتیب، امتیاز کل شرکتی که رتبه اول ROC را داشته باشد، ولی در رتبه ۱۸۱ بازده عواید جای داشته باشد، ۱۸۲ (یک به اضافه ۱۸۱) خواهد بود. بنابراین شرکت‌هایی که پایین‌ترین رتبه‌بندی ترکیبی را داشته باشند، بهترین ترکیب میان هر دو عامل بازده عواید و ROC را خواهند داشت. اما معنای این امر چیست؟ معنای آن این است که باید سهام این شرکت‌ها را خریداری کنید! فرمول جادویی در طول زمان بسیار مؤثر است. در طول دوره‌ای ۱۷ ساله از سال ۱۹۸۸ تا ۲۰۰۴، پرتفوی حدود ۳۰ سهم با بهترین رتبه‌بندی ترکیبی به طور متوسط حدود ۳۰ درصد در سال بوده است، و حال‌آنکه میانگین بازار ۱۲ درصد بوده است. بنابراین، فرمول جادویی حقیقتاً مؤثر است.

از آنجایی که فرمول جادویی نوعی استراتژی بلندمدت است، برای مدیران مالی که باید عملکرد سالیانه داشته باشند، جذاب نیست

اگر فرمول جادویی چنین استراتژی فوق‌العاده‌ای برای کسب درآمد است، چرا همه مدیران سرمایه‌گذاری آن را به کار نمی‌گیرند؟ یک دلیل این است که بازگشت این استراتژی همواره از بازگشت بازار بیشتر نیست. به طور متوسط در پنج ماه از هرسال، میانگین کلی بازار از پرتفوی مبتنی بر فرمول جادویی بالاتر خواهد بود. همین وضعیت برای ۲۵ درصد همه دوره‌های یک‌ساله نیز صادق است. حتی در دوران بسیار موفق بین سال‌های ۱۹۸۸ تا ۲۰۰۴ – هنگامی‌که پرتفوی فرمول جادویی به‌طور متوسط هرساله ۳۰ درصد سود تولید می‌کرد – گاهی برای دو تا سه سال متوالی عملکرد آن از میانگین بازار بدتر بود. حقیقت آن است که مدیران مالی حرفه‌ای نمی‌توانند برای مدت طولانی عملکردی بدتر از میانگین بازار داشته باشند، زیرا باید همیشه مشتریانشان را راضی نگه‌دارند. پ‍ایبندی به نوعی استراتژی که ممکن است گاهی ماه‌ها یا سال‌ها مؤثر واقع نشود دشوار است، و مهم نیست که این استراتژی در بلندمدت تا چه حد کارآمد است. مدیران مالی از فرمول جادویی استفاده نمی‌کنند، زیرا چارچوب زمانی آنها برای نشان دادن سودآوری سهام به مشتریان بسیار محدود است. مدیری که نتواند دائماً سودآوری سهام را به مشتریانش نشان دهد، به احتمال بسیار زیاد و علی‌رغم وعده کسب سود در آینده، اخراج خواهد شد. خلاصه اینکه، اگرچه فرمول جادویی در بلندمدت کاملاً مؤثر است، اکثریت سرمایه‌گذاران حرفه‌ای نمی‌توانند به مدتی چنین طولانی عملکردی پایین‌تر از میانگین بازار داشته باشند. اما شما می‌توانید. همه کاری که باید انجام دهید این است که شکیبا باشید و در طول دوره‌های خوش و ناخوش از این فرمول پیروی کنید.

برای کاهش ریسک، حداقل در ۳۰ سهم شرکت‌های بزرگ سرمایه‌گذاری کنید و قوانین مالیاتی را زیرکانه به کار بگیرید تا سودتان را بیشینه سازید.

می‌دانیم که فرمول جادویی مؤثر است، اما برای کاربرد آن به بهترین شیوه ممکن، لازم است که اقدامات احتیاطی ذیل را انجام دهید. اول، فرمول جادویی را برای خرید سهام شرکت‌های بزرگ به کار بگیرید و برای خرید سهام شرکت‌های کوچک از آن استفاده نکنید. شرکت‌های کوچک سهام زیادی برای عرضه در اختیار ندارند، بنابراین اندکی افزایش در میزان تقاضا می‌تواند قیمت سهام آنها را بالا ببرد و بدین ترتیب خرید این نوع سهام به قیمت منطقی دشوار است. استفاده از فرمول جادویی برای خرید سهام شرکت‌های بزرگ‌تر‌ هوشمندانه‌تر است. شرکتی که ارزش بازار آن (تعداد سهام ضرب‌در قیمت سهام شرکت) بیش از ۵۰ میلیون دلار باشد، شرکتی بزرگ است. بنابراین کاری که باید انجام دهید این است که هر بار حداقل ۲۰ تا ۳۰ سهم از سهام شرکت‌های بزرگ را خریداری کنید. فقط به خاطر داشته باشید که هرقدر تعداد سهامتان کمتر باشد، ریسک فاصله گرفتن از عملکرد میانگین و سالم فرمول جادویی بیشتر خواهد بود. داشتن سهام متعدد می‌تواند ضربه مالی حاصل از رویدادی منفی در صنعت مانند نشت تانکر را خنثی کند. بنابراین خرید سهام صنایع مختلف کاری عاقلانه است. سخن آخر اینکه، برای بیشینه‌سازی سود لازم است قوانین مالیاتی را زیرکانه به کار بگیرید. یعنی هر سهم را به مدت نزدیک یک‌سال نگه‌دارید و بعد بفروشید. اما اینکه سهام را اندکی قبل یا بعد از یک‌سال بفروشید به قوانین مالیاتی بستگی دارد. در آمریکا، نرخ مالیات برای سود سهامی که بیش از یک‌سال نگهداری شوند، کمتر است. بنابراین لازم است سهامی را که دچار افت ارزش شده‌اند پیش از اتمام دوره یک‌ساله بفروشید. زیرا این کار به لحاظ صوری درآمد سالیانه‌تان را کاهش می‌دهد و بنابراین مالیات کمتری می‌پردازید. اما برای سهامی که ارزش آنها افزایش یافته است، عکس این کار را انجام دهید و برای کاهش مالیات پرداختی، پس از اتمام دوره یک‌ ساله آن‌ها را بفروشید.

خلاصه نهایی

پیام اصلی این کتاب این است که:

اگر از فرمول صحیح و امتحان‌شده بالا که به‌سادگی محاسبه‌ می‌شود پیروی کنید، می‌توانید در بازار سهام بازگشتی بالاتر از میانگین بازار به دست آورید.