سواد مالی
سواد مالی
خلاصه ترین بیان برای توضیح سواد مالی ” نحوه‌ی درست مدیریت منابع مالی برای رسیدن به رفاه و امنیت مالی” است.
برخلاف ادعای برخی تبلیغاتچی‌ها، دانش مالی یک راه یا فرمول ساده، ثابت و یکسان نیست که هرکس آن فرمول را اول زندگی خود بنویسد و انتظار معجزه داشته باشد.
سواد مالی همانطور که از اسمش پیداست یک دانش است. مجموعه ای از دانستنی‌ها که پس از کسب آنها شما سر مسائل و مشکلات مالی زندگی خود می‌نشینید و متناسب با روش و سبک زندگی خود، آنها را با کمک دانشی که آموخته‌اید حل می‌کنید. زمانی این دانش شما را برای رسیدن به رفاه مالی یاری می‌کند که آن را تماما با سبک زندگی خود پیوند دهید.
مجموعه دانستنی‌هایی که اگر پیش‌تر به ما آموخته بودند مشکلات مالی ما تا این حد پیچیده نمی‌شد. مشکلات مالی مانند گلوله‌ی برفی از بالای کوه افتاده و اگر دانش مدیریت آنها را نداشته باشیم آنقدر بزرگ می‌شوند که تحمل فشار آنها را نخواهیم داشت. همان‌قدر که شخصی که سواد کامپیوتری ندارد در دنیای دیجیتال امروز درمانده است؛ شخصی که سواد مالی ندارد هم در زندگی مالی خود موفق نخواهد بود.
سواد مالی مانند همه‌ی علوم از مجموعه دانستنی‌های کوچک تشکیل می‌شود که با آنها می‌توان مسایل بزرگ را حل کرد. مجموعه‌ای از آگاهی‌ها و مهارت‌ها که در کنار هم به ما برای مدیریت نقدینگی، سرمایه‌گذاری، هزینه و بدهی‌مان کمک می‌کنند. البته که استعداد افراد در آموختن هر سوادی متفاوت است اما بی سوادی بدترین گزینه‌ای است که می‌توان انتخاب کرد.
چرا باید سواد مالی داشته باشیم؟
متاسفانه غول مشکلات مالی در زندگی برخی از ما به حدی بزرگ شده است که بجای تسلط بر این غول، فقط فکر پر کردن شکم آن هستیم. شکم آن دائما بزرگ‌تر می‌شود و ما باز بیشتر دنبال پول می‌دویم تا بیشتر شکمش را پر کنیم. حتی اگر کسی از کشتن آن غول صحبت کند به او می‌گوییم ما دغدغه‌های واجب‌تر داریم( پر کردن شکم غول)
بزرگ‌ترین دغدغه‌ی اکثریت ما شده است اینکه چگونه پول بیشتری به دست بیاوریم. در صورتی که کمتر به این فکر می‌کنیم که این پول را چگونه مدیریت و خرج کنیم. بزرگ‌ترین قدم برای ما این است که بدانیم حفظ و مدیریت پولی که با زحمت فراوان به دست آورده‌ایم برای رفاه مالی ما مهم‌تر از مقدار پولی است که به دست آورده ایم.
شاید شما بدون دانش مالی درست، پول زیادی به دست بیاورید؛ اما بعید است رفاه مالی داشته باشید. همینطور برعکس، شاید شما پول زیادی به دست نیاورده باشید اما اگر دانش مالی خوبی داشته باشید با مدیریت درست آن حتما آینده‌ی مالی بهتری خواهید داشت. اکثر افرادی که از زندگی‌های سخت به زندگی‌های مرفه رسیده‌اند؛ دانش و مهارت سواد مالی را کسب کرده‌اند و در زندگی به کار برده‌اند.
اگر شما هرچقدر پول به دست می‌آورید باز هم آخر برج نگران هستید! اگر هرچقدر به درآمد خود اضافه می‌کنید باز هم چیزی برای پس انداز، تفریح و.. باقی نمی‌ماند! اگر… و.. نداشتن سواد مالی شاید تنها دلیل مشکلات مالی شما نباشد اما قطعا از دلایل اصلی مشکلات شماست.
سواد مالی شامل چه مواردی می‌شود؟
برای آشنایی با سواد مالی ابتدا باید سرفصل‌هایی را برای شما بازگو کنیم. سرفصل‌هایی که فصل‌های زندگی اقتصادی ما را می‌سازند. ما شاید همیشه به راحتی از کنار مفهوم آنها گذشته‌ایم و به مدیریت آنها درست فکر نکرده‌ایم. اما درک این عناوین و آموختن راه مدیریت هرکدام از آنهاست که در مجموع یک زندگی با رفاه مالی برای ما به ارمغان می‌آورد.
در مقالات آینده هرکدام از این عناوین را به تفصیل مورد بررسی قرار خواهیم داد. ما قصد داریم تا ریزترین مسائل مدیریت مالی خانواده را برای شمایی که دغدغه‌ی رفاه خود و خانواده‌تان را دارید بشکافیم. اکنون برای درک بیشتر دانش سواد مالی نیازمند مرور خلاصه‌ای از این عناوین هستیم.
خرج کردن:
درست خرج کردن شاید مهم‌ترین سرفصل سواد مالی باشد که بیشترین تاثیر را در زندگی اقتصادی شما خواهد داشت البته که قطعا برای داشتن رفاه مالی تنها درست خرج کردن کافی نیست.
اما درست خرج کردن چیست؟ اولین قدم برای اینکه بدانید کدام خرج شما درست است! کجا باید خرج کنید و کجا نباید خرج کنید! اولویت خرج کردن شما چیست؟ شناخت تفاوت “نیازها” و “خواسته‌ها” است. شما واقعا باید بین نیازها و خواسته‌های خود تمایز قائل شوید.
اشراف کامل به هزینه‌هایی که انجام می‌دهید و دقت به ریز هزینه‌ها نیز از مهم‌ترین قدم‌های مدیریت خرج کردن است. شما تا از اتفاقی به طور کامل آگاه نباشید نمی‌توانید آن اتفاق را مدیریت کنید یا حداقل شانس مدیریت صحیح برای شما بسیار پایین می‌آید.
پس انداز کردن و سرمایه گذاری:
آینده نگری مهم‌ترین عامل تصمیم انسان به پس انداز کردن و سرمایه گذاری است. شاید برای شما جالب باشد که بدانید یکی از رموز زندگی اقتصادی موفق در آموزه‌های سواد مالی، این است که شما در هر شرایطی به هر مقداری که ممکن است(حتی کمترین مقدار قابل تصور) پس انداز داشته باشید. پس انداز کردن را شروع کنید زیرا ذات پس انداز کردن مهم‌تر از میزان آن است.
بسیاری از افراد نگران این دغدغه هستند که هرکاری می‌کنند نمی‌توانند پس‌انداز کنند. اما آیا مسئله فقط پس انداز کردن مقداری پول است؟ یا واقعا رفاه مالی ما صرفا با پس اندازهای بزرگ و سرمایه گذاری‌های کلان مهیا می‌شود؟ آیا تعداد افرادی که پس‌انداز می‌کنند و پس انداز دارند اما رفاه مالی را تجربه نکرده‌اند کم است؟ قطعا جواب منفی است و دلیل این پاسخ منفی همینجاست.
پس انداز کردن برای به دست آوردن رفاه است!
هدف از پس‌انداز کردن بدست آوردن رفاه بیشتر در آینده است. پس هم باید نحوه‌ی پس انداز کردن و سرمایه گذاری شما به گونه‌ای باشد که رفاه حال شما را از شما نگیرد، هم هدف گذاری مدیریت شده و درستی پشت این پس انداز باشد و هم این سرمایه‌ی پس انداز شده واقعا سبب رفاه آینده‌ی شما شود.
در آزمایشی که به آزمایش مارشمالوی دهه 60 معروف است و توسط محققان دانشگاه استنفورد برای سنجش سواد مالی کودکان انجام شد، نتایج جالبی از بزرگسالی کودکان دهه 60 بدست آمد. کودکانی که بین برداشتن یک شیرینی بلافاصه و برداشتن دو شیرینی با اندکی صبر، گزینه‌ی دوم را انتخاب کردند و توانستند تصمیمات خود را مدیریت کنند، آینده‌ی مالی موفق‌تری داشتند.
اگر شما در دلتان می‌گویید” ای آقا! ما آخر برج نگرانیم چجوری برسونیم، شما از پس انداز حرف میزنی؟” من هم بسیار محکم به شما می‌گویم “بله” اما اگر می‌خواهید راه‌های درست پس انداز کردن و مدیریت سرمایه گذاری را یاد بگیرید حتما با آموزش‌های “ پس انداز کردن ” همراه ما باشید.
اعتبار یا قرض:
اعتبار در هر موضعی مصداق‌های مختلفی دارد اما همیشه یک مفهوم کلی را می‌رساند. اعتبار در مسائل مالی به زبان ساده بیانگر مقدار توان مالی‌ای است که شما دارید اما آن را به صورت نقدینگی در اختیار ندارید. مصداق اصلی ما برای اعتبار در آموزش سواد مالی همان “قرض دادن” است.
آموزه‌های متفاوتی از خانواده های‌مان و تجربیات شخصی در مورد قرض دادن یاد گرفته ایم. اما واقعا تصمیم درست چیست؟
جالب اینجاست که در سواد مالی به شما آموزش داده می‌شود که قرض دادن و داشتن اعتبار نزد دیگران چقدر برای رفاه مالی شما می‌تواند مفید باشد. همچنین قرض دادن بدون مدیریت چقدر می‌تواند مخرب بروز کند. مهم مدیریت درست این امر است.
بدهی:
از دردناک ترین کلمات در یک زندگی فاقد رفاه مالی، همین “بدهی” است. اما این کلمه آنقدر بزرگ نیست که شما را به زانو دربیاورد. باور کنید نیست! باور کنید شما فقط بلد نبوده‌اید بدهی های خود را مدیریت کنید. همیشه شما را از بدهی ترساندند و هیچوقت به شما آموزش داده نشد حالا اگر بدهکار شدید چه کنید؟
هیچگاه در سنین آموزش شما مسئولیت بازپرداخت یک بدهی را برعهده‌ی شما نگذاشتند و راه درست بازپرداخت آن را به شما آموزش ندادند. تا اینکه شما وارد زندگی پرغوغای امروز شدید و مقابل این معضل سر خم کردید. در صورتی که تنها کافیست از آن نترسید و دست به مدیریت صحیح آن ببرید.
کاریابی و درآمد:
از دیگر مباحث آموزش سواد مالی آموزش کاریابی و کسب درآمد درست است. شاید یکی از جاهایی که اجبار و ناچاری خودش را نشان می‌دهد درمورد نوع کار باشد. اما کسانی که دانش کسب و کار دارند، یاد گرفته اند چگونه درآمد کسب کنند، چگونه درآمد خود را بیشتر کنند، استعدادهای خود را شناخته اند و.. برای کاریابی، کارآفرینی و درآخر کسب درآمد، قطعا موفق‌تر خواهند بود.
حتی کسانی که به قول خودشان اکنون مجبور و ناچار هستند؛ با به کار گیری دانش مالی در برنامه‌ی شغلی خود، برای افزایش ظرفیت درآمد، زندگی مالی موفق‌تری خواهند داشت.
مدیریت ریسک:
اگر یادتان باشد قدیمی‌ها حتی اگر زندگی اقتصادی خیلی خوبی نداشنند؛ همیشه یک چیزهایی را برای روز مبادا کنار می‌گذاشتند. یک پس انداز، یک وسیله، یک ملک و.. راستش این است که قدیمی‌ها با سواد کمترشان، در مورد مدیریت ریسک، سواد مالی بیشتری از ما داشتند.
حتما تمام ذهن شما به سمت پس انداز رفته است. اما شاید تعجب کنید اگر بگویم یکی از اصلی ترین فواید داشتن ” اعتبار” همین مدیریت ریسک و روز مباداست.
البته که مدیریت ریسک فقط پس انداز و آینده نگری نیست. قدرت تصمیم گیری درست در لحظه که مرهون داشتن دانش مالی کافی و درست است مهم‌ترین عامل مدیریت ریسک است.
تصمیم‌گیری مالی:
قطعا از سرفصل‌های اصلی ما در آموزش‌های آینده، همین ” تصمیم گیری مالی درست” است. ما قرار نیست یک کد جادو به شما بدهیم که هر کجا رسیدید فلان تصمیم را بگیرید. زندگی هرکسی متفاوت است، ما شرایط شما را نداریم، ما به هیچ‌وجه جای شما نیستیم. ما تنها می‌توانیم شما را آگاه کنیم و به شما مجموعه دانش‌هایی بیاموزیم تا لحظه‌ی تصمیم گیری بهترین تصمیم را در جایگاه خودتان بگیرید.
شما برای به دست آوردن رفاه مالی باید یاد بگیرید چگونه از پول خود در زندگی حال و آینده استفاده کنید. سواد مالی ترکیبی از هوش، تجربه، تکنیک و میانبرهایی برای رشد اقتصادی شما است.
این دانش چه چیزی برای شما به ارمغان می‌آورد؟
افزایش دارایی
کسب پول بیشتر و افزایش دارایی قطعا اتفاق دلچسبی در زندگی همه‌ی ماست و تقریبا می‌توان گفت هدف خیلی از ما همین دارایی‌های بیشتر است. چرا که بخش عمده‌ای از رفاه مالی در دارایی‌های ما خلاصه می‌شود.
اما این انتخاب شماست که تا ابد زیر هزینه‌های مدیریت نشده‌ی زندگی متحمل فشار باشید یا با حذف هزینه‌های اضافی، مدیریت خرج کردن و.. دارایی ها و رفاه مالی خود را افزایش دهید.
اولین چیزی که از سواد مالی باید یاد بگیریم کسب درآمد بیشتر است. اگر نتوانید درآمد خود را بیشتر کنید شانس شما برای داشتن یک زندگی مالی موفق حتما کاهش می‌یابد.
محافظت از درآمد و دارایی
ویل راجرز
“برای خرج کردن پول خیلی کمتر از بدست آوردن آن عرق ریخته می‌شود”
قطعا خرج کردن نادرست شما را متحمل زحمت بیشتری برای بدست آوردن پول در آینده می‌کند. سواد مالی به شما یاد می‌دهد چگونه از پولی که با زحمت به دست آورده‌اید محافظت کنید و چگونه خرج کردن خود را مدیریت کنید.
همیشه از درآمد و سودهای خود محافظت کنید. سعی کنید یک منبع پولی بسیار با ارزش برای خودتان درست کنید تا در تصمیمات زندگی و برای ارتقای سطح زندگی اقتصادی‌تان روی آن حساب کنید.
برنامه ریزی برای پول
آموزش این دانش و بکارگیری آن شما را عادت می‌دهد که قبل از آنکه پولی دستتان بیاید برای آن برنامه بریزید. قبل از آنکه حقوق بگیرید، بدانید با ریز ریز آن چه کار می‌خواهید بکنید! در یک کلام، سواد مالی، مدیریت مالی را به کمک شما می‌آورد تا خانواده‌ی خود را به رفاه برسانید.
سعی کنید راهی سازگار با خودتان و شرایط‌‌تان پیدا کنید که همواره با پول خود برای خود درآمد زایی کنید و سود بیشتری کسب کنید.
افزایش دانش و آگاهی مالی
بنجامین فرانکلین
” سرمایه گذاری روی دانش بهترین سود را دارد”
انسانی همیشه در حال پیشرفت است که همواره خود را درگیر یادگیری دانش جدید بکند. تمام افرادی که خود به موفقیتی رسیده‌اند در هر زمان ممکن دانش خود را افزایش داده‌اند. دانش مالی یک دانش حیاتی برای دنیای ما، مخصوصا هم‌میهنان عزیزمان است. یاد گرفتن مهارت و دانش مالی قطعا شما را در زندگی اقتصادی‌تان یاری می‌کند.
آموزش سواد مالی
در تحقیقات دانشگاه استنفورد نشان داده شده که یکی از پنج عامل اصلی موفقیت ثروتمندترین افراد دنیا، سواد مالی و عادت‌های مالی درست است. آموزش مالی را به جرات می‌توان موثرترین عامل به دست آوردن رفاه مالی دانست.
آموزش در هر سنی! شما مسئولید!
اهمیتی ندارد که شما چند سال دارید و در چه سنی باسواد شوید! هرچند بهترین زمان آموزش سواد مالی هم مانند هر سوادی از همان کودکی انسان است. چرا که اغلب عادات رفتاری ما در مورد خرج کردن، پس انداز کردن، قرض، بدهی و.. از کودکی شکل می‌گیرند.
اما در هر سنی شما سواد یاد بگیرید قطعا بهتر از بی سواد ماندن و عواقب آن است. هر آدمی در هر سنی قطعا تمایل به درآمد بیشتر، پول بیشتر، پس انداز بیشتر و.. دارد. حتی کودکان نیز در مورد داشته هایشان نگرانی دارند و دوست دارند داشته‌هایشان بیشتر شود.
شما به عنوان نسلی که اکنون می‌تواند هم خودش را با دانش مالی آشنا کند هم به نسل بعدی خود این دانش را آموزش دهد، مسئول هستید! شما مسئول آینده‌ی مالی فرزند خود هستید. پس اول برای رفاه خود و خانواده‌تان، رفتار مالی خودتان را اصلاح کنید، سپس با آموزش سواد مالی به کودکانتان آینده‌ی مالی آنها را زیباتر از آینده‌ی خودتان کنید.
ثروتمندان چگونه ثروتمند شدند؟
اگر شما می‌خواهید یک مکانیک خوب شوید باید خود را شبیه یک مکانیک خوب کنید و رفتارها، عادات و مهارت‌های او را یاد بگیرید و از تجربیاتش استفاده کنید. برای ثروتمند شدن نیز همین موضوع صادق است. مثلا شما ثروتمندی را دیده‌اید که چندین ماشین گران قیمت داشته باشد اما در خانه‌ای حقیر زندگی کند؟
تمام عادات و ریز جزئیات رفتارهای شماست که زندگی مالی شما را از ثروتمندان و کارتون خواب‌ها متمایز می‌کند. حالا شما می‌خواهید به کدام یک از آنها نزدیک‌تر باشید؟ آموزش سواد مالی برای تصمیم‌گیری‌های درست است. تصمیم‌گیری‌هایی که زندگی ثروتمندان را پر کرده است.
نکته:
1 – صبور باشید
وارن بافت 20-25 سال برای ثروتمند شدن تلاش کرد. زمان بسیار زیادی است اما آیا برای شما، خانواده و مخصوصا فرزندان‌تان این صبوری ارزشش را ندارد؟ انتظار نداشته باشید با پس انداز کردن، یکدفعه زندگی‌تان زیر و رو شود. زندگی شما قرار نیست یک شبه تغییر کند. هم سبک زندگی شما به این سرعت تغییر نمی‌کند هم رفاه به معنای هدر دادن 20 سال ارامش برای کسب 5 سال آرامش نیست. شما با فراگیری سواد مالی آرام آرام رفاه را در آغوش خانواده برمی‌گردانید و در رفاه برای آینده‌تان رفاه بیشتری تامین می‌کنید.
2 – عمل کنید
راهکارهای موفقیت بسیار ساده است. سواد مالی اصلا علم پیچیده‌ای نیست. اما این سادگی زیاد راهکارها باعث شده تا همیشه کمرنگ دیده شوند. کمتر کسی این راهکارها را جدی می‌گیرد و آن را مو به مو در تمام جزئیات زندگی اش پیاده می‌کند. قطعا اگر قدم‌های دانش مالی را محکم بردارید و سبک زندگی خودتان را با دانش مالی ارتقا دهید رفاه مالی را لمس خواهید کرد.
مجموعه‌ی آموزشی لوتوس کیدز در کنار شماست تا برای گسترش این دانش مهم که کمبود آن بشدت در سیستم‌های آموزشی، مخصوصا در کشور عزیزمان احساس می‌شود؛ تمام تلاش خود را وقف کند. شما نیز مسئول رفاه خود، خانوده و نسل آینده‌تان هستید.
بگذار رفاه سهم همه باشد!
